Bugün, yeni milenyum eşiğinde, insanoğlunun doğal ortamı ve taşıma kapasitesiyle ilgili riskler ve ciddi sorunlar, gelecek yolunda belirleyici bir noktada duruyor. Peyzaj mimarlığı doğal çevrenin korunması yönünde şehir, kasaba ve köylerde insancıl yapılı bir çevrenin geliştirilmesi ve canlılığının sürdürülmesine katkıda bulunmak üzerine denir. (Arno Sighart Schmid – Leonberg, June 2000)
Peyzaj tasarımı; kentsel yerleşimlerin bir bölümünü ya da bütününü kapsayan kentsel tasarım ve kent yenileme çalışmalarını yürütür.Topluma açık yeşil alanların (parklar, meydanlar, dinlenme alanları, yaya yolu ve bölgesi, kıyı bantları, botanik bahçeleri, hayvanat bahçeleri, çocuk bahçeleri, oyun alanları spor alanları, otopark vb.) yapısal ve bitkisel tasarımını yapar, uygulama ve bakımını yürütür.Toplu konut alanları ve toplu kullanım ortamlarında (üniversite kampüsleri, alışveriş merkezleri, toplu işyerleri vb.) bitkisel ve yapısal tasarım, uygulama ve bakım çalışmalarını yapar.Turizm ve dinlenme tesisleri, eğlence tesisleri (lunapark, aquapark vb.) ve su kıyısı rekreasyon tesislerinin yapısal ve bitkisel tasarımını yapar, uygular ve bakımını yürütür.Tarımsal amaçlı çiftlik ve hobi bahçeleri tasarlar, uygular ve bakımı yapılır.
Tasarım yaklaşımı Tasarımla birlikte öncelikli olarak bilimsel veriler doğrultusunda ekolojik, doğal, sosyal, kültürel, çevresel, ekonomik, teknolojik, iklimsel, arazi yapısına göre, yakın çevre ilişkileri, bitkisel, coğrafik, yenilikçi, sürdürülebilir, sorunlar ve olanaklar tespiti sonucu, doğal, tarihi ve kültürel değerleri koruyarak yasal çerçeveler ışığında insan-flora-fauna ilşkisini ön planda tutarak ihtiyaçlar ve gereksinimler gözetilerek yapılan çalışmalardır. Sosyal-kontrol, suç önleme, halk sağlığı, gürültü bariyerleri, karayolları çalışmalarında gürültünün azaltılması ve hava dağılım modellerinin kullanımı ve analizi gibi parametreleri ön planda tutulur.Temel olarak ekoloji ile doğa ve teknolojiyi harmanlayarak bireysel, yerel, ülkesel, küresel ekosistemlere koruma, ekonomik, yönetim ve rejenerasyon stratejileri yararlarında bulunur.
Bu bağlamda peyzajın tanımı ve tasarım yaklaşımı hedefleri doğrultusunda projelerde uygulamalar yapılır. Uygulamalarda hedef tasarım yaklaşımları ve hedeflerle bütünleşik hedef kitleye hitap eden uygulama çalışmaları yapılır. Yörenin doğal, kültürel, tarihi, ekonomik, estetik, görsel değerlerini ve özgün kimliğini koruyarak ön plana çıkaran bir projelendirme anlayışıyla hareket edilir. · Projeler; yasal, yönetsel, ekonomik ve teknik yönlerden uygulanabilir ve uygulama sürecinde yer alan eylemlerin tasarım ve programlanmasını içerir. · Alanın mülkiyet durumu araştırılır. · Projelendirme sürecinde doğal çevreye (iklim, toprak, su, doğal yapı, flora, fauna vb.) ilişkin faktörler belirlenerek, yapılanmış çevre( yapılar, binalar, kültürel varlıklar, vb.) ve sosyal (yaşam, çalışma, dinlenme olanakları, vb.) çevre üzerindeki etkileri ve birbirleri arasındaki etkileşimleri saptanır ve bu verilere dayanarak koruma kullanma dengesi sağlanır. · Projeler alandaki her türlü mimari, arkeolojik ve doğal öğelerin aplikasyonlu, ölçülü olarak işlendiği, onaylı güncel halihazır ve kadastral harita ve plankote üzerinde hazırlanır. · Projelendirme sürecinde çevreye uyumlu tasarımlarla çevre kalitesini yükseltmek amaçlanır.
Etüt-Araştırma: Üst düzey plan ve projelerin irdelenmesi, alanın çevre ile ekonomik, sosyal, fiziki ilişkilerinin tanımlanması, kullanıma ilişkin verilerin saptanması, kullanıcıların özellik, eğilim, talep, ihtiyaçlarının belirlenmesi, mülkiyet, maliyet, mevcut sorunların ve olanakların saptanması, yönetim, iklim, toprak kalitesi, flora, jeolojik etüd, zemin raporu vb.konularda araştırmaları içerir. Bu çalışmalar anket, fotoğraf, harita, grafik vb. belgelerle desteklenerek bir rapor halinde sunulur. Projelere esas olmak üzere rölöve, plankote, kesit, perspektif, görünüş, kot, yol profilleri, vb. veriler yoksa bu aşamada düzenlenir.
Ön (Avan) Proje: Proje alanının ihtiyaç programı ve alan verileri doğrultusunda açık mekanların ve açık mekanların kapalı mekanlarla birlikte düzenlemeleri, yeşil alanların ve rekreasyonel kullanımların tasarlanması, sirkülasyonun sağlanması genel ulaşım-dolaşım, kısa ve uzun süreli park sorunlarının çözümü, altyapıya ilişkin önerileri, çevre yapılarla ilişkilerin kurulması vb. çalışmalar için “proje alanının ihtiyaç programı, proje ilkeleri, Yapısal ve Bitkisel Düzenleme Plan Notları, öneri bitki listesi ve her türlü düzenlemenin temel ilkelerinin belirlenmesini” içerir. Yukarıda belirtilen ilkeler ve etüd-araştırma sırasında saptanan veriler doğrultunda 1/1000 veya 1/500 ölçekli avan proje hazırlanır.
Kesin Proje: Kesin proje üzerinde anlaşmaya varılan (uygun görülen/onaylanan) kullanımların geliştirilip nihai çözümlerin ortaya çıkarıldığı, onanmış ön projeye dayalı proje aşamasıdır. Bu aşamada, proje alanındaki ulaşım-dolaşıma, açık alanlara ilişkin tasarımlar, bitkilendirmenin genel karakteri, tüm elemanların ölçülendirilmesi, malzemenin belirlenmesi ve kesit-görünüşlerin hazırlanması, gerekli görülmesi halinde projede yer alacak kapalı mekanların projelendirilmesi ve yönetim planı hazırlık çalışmalarını içerir. Ayrıca detay listesi, aydınlatma elemanları, yönlendirme ve tanıtım levhaları, çöp kutuları vb. kent mobilyalarına ait ve kesin proje raporu hazırlanır. Kesin proje, idarece başka bir ölçekte istenmediği takdirde 1/500 ve 1/200 ve/veya 1/100 ölçekte düzenlenir.
Uygulama Projesi: Peyzaj Projelerinde, proje alanının onanmış kesin projesine göre, uygulama projesi için istenen ölçeğin elverdiği kot ve ölçüleri içeren projenin her aşamasında büro ve şantiyede kullanılabilecek nitelikte uygun mimari ve mühendislik detay referanslarını, malzemelerini, peyzaj elemanlarını, donatılarını ve bitkisel düzenlemeleri (kesin proje ortaya konulan ilkeler doğrultusunda estetik ve fonksiyonel ilişkiler kurularak, uygun görülen bitki tür ve boylarına göre yer konum ve miktarlar belirlenecek, paftalarda kullanılan miktarlar verilecektir.) belirleyen, 1/100 ve/veya 1/200 ölçekte, ayrıca öneri yapıların 1/50 uygulama projeleri de detay referanslarını içeren projedir. Uygulama Projesi Raporu ile birlikte verilir. Projenin uygulanmasına ilişkin eylem programı, işin zamanlaması ile birlikte raporda açıklanır.
Detaylar: Uygulama projesinin, kesin proje ve uygulama projelerinde listesi ve referansları yer alan yer döşemeleri, kent mobilyaları, mimari elemanlar, vs. ilişkin sistem ve nokta detaylarının belirtilen ölçeklerde (1/20, 1/10, 1/5, 1/1 ölçeklerinde)hazırlandığı aşamadır.
Altyapı Projeleri: Ön proje safhasında varsa mevcut durum saptaması yapılarak, sorun ve çözüm önerileriyle projelendirme ilkelerinin belirlendiği bir rapor hazırlanacaktır. Belirlenen ilkeler doğrultusunda altyapı ve tesisat projeleri (yol, su, elektrik, gaz, makine, pis su, drenaj, istinat duvarı, telekomünikasyon, içme, kullanma ve sulama suyu, yangın, yağmur suyu, vb.) proje çalışmalarını kapsar. Hazırlanacak projelerde kanal kazı derinliği, boru-kablo çapı, güzergah, eğim, bağlantı yerleri, vb. konularında açıklayıcı şema, çizim ve rapor bulunur. Yukarıda belirtilen tüm yazılı ve çizili belgeler sayısal ortamda hazırlanır.
